آرینا خبر - بررسی اجمالی آسیب های ترافیکی جاده ای به تصادفاتی اطلاق می شود که منجر به صدمات بدنی به هر شخصی می شود که ناشی از استفاده از وسیله نقلیه موتوری در جاده یا سایر مکان های عمومی باشد یا ناشی از آن باشد.
این تصادفات شامل برخورد بین وسایل نقلیه، بین وسایل نقلیه و عابران پیاده، و بین وسایل نقلیه و حیوانات یا موانع ثابت است.
صدمات ناشی از تصادفات جاده ای علت اصلی مرگ کودکان و جوانان 5 تا 29 ساله است.
مترجم: دکتر حسن صیامیان
دانشیار دانشگاه علوم پزشکی مازندران
گفته می شود سالانه حدود 1. 3 میلیون نفر در اثر تصادفات جاده ای جان خود را در جهان از دست می دهند.
زمان رسیدن آمبولانس به مصدومان حوادث جادهای یک عامل حیاتی است که میتواند تأثیر زیادی بر نتایج نهایی وضعیت مصدومین داشته باشد.
همچنین، بررسی آمار و حوادث جادهای نشان داده است که عوامل انسان، جاده، وسیله نقلیه، و محیط تأثیرگذار بر وقوع تصادفات هستند.
با توجه به این نکات، دستهبندی آمار تصادفات فوتی جادهای بر اساس عوامل مختلف از جمله صحنه تصادف، زمان رسیدن اورژانس، مسیر به سمت مرکز درمانی یا بیمارستان و عوامل دیگر، میتواند به بهبود فرآیندها و ساماندهی مناسبتر خدمات اورژانس و پیشگیری از تصادفات کمک کند.
بین 20 تا 50 میلیون نفر دیگر از صدمات غیر کشنده (آسیبهایی که ممکن است فرد را دچار معلولیت یا مشکلات موقتی کند، اما به مرگ منجر نمیشود) رنج می برند و بسیاری از آنها دچار معلولیت میشوند.
آسیبهای ناشی از تصادفات جادهای هزینههای اقتصادی قابل توجهی را برای افراد، خانوادهها و به طور کلی کشورها به همراه دارد.
این هزینهها شامل مخارج درمانی و همچنین کاهش بهرهوری برای افرادی است که به دلیل جراحات جان خود را از دست داده یا ناتوان شدهاند.
همچنین، اعضای خانوادهای که برای مراقبت از مجروحان نیاز به مرخصی از کار یا مدرسه دارند، نیز تحت تأثیر قرار میگیرند.
تصادفات جادهای در بسیاری از کشورها معادل 3 درصد از تولید ناخالص داخلی آنها را تشکیل میدهد.
بیش از نیمی از مرگ و میر ناشی از تصادفات جادهای در میان عابران پیاده، دوچرخه سواران و موتورسواران آسیبپذیر جاده هستند.
چه کسی در معرض خطر تصادفات جادهای است؟
وضعیت اجتماعی و اقتصادی بیش از 92 درصد مرگ و میر ناشی از تصادفات جادهای در کشورهای کم درآمد و متوسط رخ می دهد.
نرخ مرگ و میر ناشی از تصادفات جادهای در منطقه آفریقایی سازمان بهداشت جهانی بالاترین و در منطقه اروپا کمترین میزان است.
حتی در کشورهای پردرآمد، افرادی که دارای پیشینه های اجتماعی- اقتصادی پایین تر هستند، بیشتر درگیر تصادفات ترافیکی جادهای هستند.
سن
صدمات ناشی از تصادفات جادهای علت اصلی مرگ کودکان و جوانان 5 تا 29 ساله است.
دو سوم تلفات ناشی از تصادفات جادهای در بین افراد در سن کار (18 تا 59 سال) رخ می دهد.
ارتباط جنسیت
مردان معمولاً 3 برابر بیشتر از زنان در تصادفات جادهای کشته می شوند.
عوامل خطر
رویکرد سیستم ایمن:
انطباق با خطای انسانی سیستم های حمل و نقل باید پاسخگوی نیازهای کاربران بوده و خطاهای انسانی را ببخشند.
هدف رویکرد سیستم ایمن برای ایمنی جاده تضمین یک سیستم حمل و نقل ایمن برای همه کاربران جاده است.
این رویکرد آسیبپذیری افراد را در برابر آسیبهای جدی در نظر میگیرد و تشخیص میدهد که این سیستم باید به گونهای طراحی شود که خطاهای انسانی را در خود جای دهد.
سنگ بنای این رویکرد جاده ها و حاشیه جاده های ایمن، سرعت مطمئنه، وسایل نقلیه ایمن و کاربران ایمن جاده است که همه این موارد باید به منظور حذف تصادفات مرگبار و کاهش صدمات جدی مورد توجه قرار گیرد.
سرعت گرفتن
افزایش میانگین سرعت هم با احتمال وقوع تصادف و هم با شدت عواقب تصادف ارتباط مستقیم دارد.
به عنوان مثال، هر 1% افزایش در سرعت متوسط باعث افزایش 4% در خطر تصادف مرگبار و 3% افزایش در خطر تصادف جدی می شود.
خطر مرگ عابران پیاده در برخورد با جلو اتومبیل به سرعت افزایش می یابد (4. 5 برابر از 50 کیلومتر در ساعت به 65 کیلومتر در ساعت).
در برخوردهای خودرو به خودرو، خطر مرگ و میر برای سرنشینان خودرو در سرعت 65 کیلومتر بر ساعت 85 درصد است.
رانندگی تحت تأثیر الکل و مواد مخدر
رانندگی تحت تأثیر الکل و هر نوع مواد روانگردان یا مواد مخدر، یکی از بزرگترین خطرات برای ایمنی جادهها است.
این رفتار میتواند منجر به تصادفات جدی، مرگ و آسیبهای جسمی و روحی برای راننده و دیگران شود.
برای جلوگیری از رانندگی تحت تأثیر الکل و مواد مخدر، میتوان اقدامات زیر را انجام داد:
در نتیجه، رانندگی تحت تأثیر الکل و مواد مخدر یک خطر جدی برای ایمنی جادهها است.
با آگاهی از تأثیرات این مواد و اتخاذ تدابیر پیشگیرانه، میتوانیم از حوادث ناگوار جلوگیری کنیم و ایمنی خود و دیگران را تضمین کنیم.
عدم استفاده از کلاه ایمنی موتورسیکلت، کمربند ایمنی و صندلی کودک
استفاده صحیح از کلاه ایمنی می تواند خطر مرگ در تصادف را تا بیش از 6 برابر و خطر آسیب مغزی را تا 74 درصد کاهش دهد.
بستن کمربند ایمنی می تواند خطر مرگ را در بین سرنشینان خودرو تا 50 درصد کاهش دهد.
استفاده از صندلی کودک می تواند منجر به کاهش ۷۱ درصدی مرگ و میر در میان نوزادان شود.
حواس پرتی رانندگی
انواع مختلفی از حواس پرتی وجود دارد که می تواند منجر به اختلال در رانندگی شود.
حواس پرتی ناشی از تلفن های همراه یک نگرانی فزاینده برای ایمنی جاده است.
عوامل مؤثر بر حواس پرتی رانندگی
حواس پرتی در رانندگی یکی از مهمترین عوامل بروز تصادفات جادهای است. این پدیده میتواند ناشی از عوامل مختلفی باشد که در ادامه به بررسی آنها میپردازیم.
1. استفاده از تلفن همراه
2. فعالیتهای غیرمرتبط با رانندگی
3. عوامل محیطی
4. عوامل روانی
5. آموزش و آگاهی
عامل حواس پرتی |
توضیحات |
خطر تصادف |
مثال |
استفاده از تلفن همراه |
رانندگانی که از تلفن همراه استفاده میکنند تقریباً 4 برابر بیشتر در معرض تصادف هستند. |
افزایش زمان واکنش و کاهش تمرکز |
صحبت کردن یا چک کردن پیامها در حین رانندگی |
ارسال پیامک |
ارسال پیامک به میزان قابل توجهی خطر تصادف را افزایش میدهد. |
خطر تصادف به شدت افزایش مییابد |
نوشتن پیام متنی در حین رانندگی |
گوشیهای هندزفری |
استفاده از گوشیهای هندزفری خیلی ایمنتر از گوشیهای دستی نیست. |
حواس پرتی مشابه با استفاده از گوشی دستی |
مکالمه با استفاده از هندزفری در حین رانندگی |
خوردن و آشامیدن |
انجام این فعالیتها در حین رانندگی توجه راننده را کاهش میدهد. |
افزایش احتمال تصادف |
خوردن غذا یا نوشیدن آب در حین رانندگی |
تنظیمات داشبورد |
بازی با دکمهها و تنظیمات در حین رانندگی میتواند حواس راننده را پرت کند. |
خطر تصادف به دلیل عدم توجه به جاده |
تغییر ایستگاه رادیو یا تنظیم سیستم تهویه |
عوامل محیطی |
صداهای بلند یا حرکات ناگهانی دیگر وسایل نقلیه میتوانند توجه راننده را جلب کنند. |
افزایش احتمال تصادف |
صدای بوق ماشینهای دیگر یا مشاهده یک عابر پیاده |
استرس و خستگی |
شرایط روانی مانند استرس یا خستگی میتواند تمرکز راننده را تحت تأثیر قرار دهد. |
خطر تصادف به دلیل کاهش توانایی تصمیمگیری |
احساس خستگی شدید بعد از یک روز کاری طولانی |
افکار مزاحم |
تفکر درباره مسائل شخصی یا کارهای روزمره ممکن است توجه راننده را از جاده منحرف کند. |
افزایش احتمال تصادف |
فکر کردن به مشکلات خانوادگی یا شغلی در حین رانندگی |
در نتیجه، حواس پرتی در رانندگی یکی از عوامل اصلی بروز تصادفات جادهای است.
شناسایی و مدیریت این عوامل میتواند به حفظ ایمنی رانندگان، سرنشینان و دیگر کاربران جاده کمک کند.
با اتخاذ تدابیر مناسب، مانند محدود کردن استفاده از تلفن همراه و تمرکز بر رانندگی، میتوان خطرات ناشی از حواس پرتی را کاهش داد.
زیرساخت های جادهای ناایمن
طراحی جاده ها می تواند تاثیر قابل توجهی بر ایمنی آنها داشته باشد.
در حالت ایده آل، جاده ها باید با در نظر گرفتن ایمنی همه کاربران جاده طراحی شوند.
این به معنای اطمینان از وجود امکانات کافی برای عابران پیاده، دوچرخه سواران و موتورسواران است.
اقداماتی مانند مسیرهای پیادهروی، خطوط دوچرخهسواری، نقاط عبور ایمن و سایر اقدامات آرامسازی ترافیک میتواند برای کاهش خطر آسیب در میان این کاربران جادهای حیاتی باشد.
وسایل نقلیه ناایمن
وسایل نقلیه ایمن نقش مهمی در جلوگیری از تصادف و کاهش احتمال آسیب جدی دارند.
تعدادی از مقررات سازمان ملل در مورد ایمنی وسایل نقلیه وجود دارد که اگر در استانداردهای تولید کشورها اعمال شود،
به طور بالقوه جان افراد زیادی را نجات خواهد داد. اینها شامل الزام سازندگان خودرو به رعایت مقررات برخورد از جلو و جانبی، شامل کنترل پایداری الکترونیکی (برای جلوگیری از فرمان بیش از حد) و اطمینان از نصب کیسه هوا و کمربند ایمنی در همه خودروها است.
بدون این استانداردهای اساسی، خطر صدمات ترافیکی - چه برای افراد داخل وسیله نقلیه و چه برای کسانی که خارج از آن هستند - به طور قابل توجهی افزایش می یابد.
مراقبت کم پس از تصادف
تأخیر در شناسایی و ارائه مراقبت برای افراد درگیر در تصادفات ترافیکی، شدت جراحات را افزایش می دهد.
مراقبت از صدمات پس از تصادف بسیار حساس به زمان است:
تاخیر چند دقیقه ای می تواند تفاوت بین زندگی و مرگ را ایجاد کند.
بهبود مراقبت های پس از تصادف مستلزم حصول اطمینان از دسترسی به مراقبت های پیش بیمارستانی به موقع، و بهبود کیفیت مراقبت های پیش بیمارستانی و بیمارستانی، مانند برنامه های آموزشی تخصصی است.
اجرای ناقص قوانین راهنمایی و رانندگی
اگر قوانین راهنمایی و رانندگی در مورد رانندگی در حالت مستی، بستن کمربند ایمنی، محدودیت سرعت، کلاه ایمنی و صندلی کودک اجرا نشود، نمیتواند منجر به کاهش مورد انتظار در تلفات و جراحات ناشی از رفتارهای خاص در ترافیک شود.
بنابراین، اگر قوانین راهنمایی و رانندگی اجرا نشوند و یا اجرا نشدن تلقی شوند، این احتمال وجود دارد که آنها رعایت نشوند و بنابراین شانس بسیار کمی برای تأثیرگذاری بر رفتار خواهند داشت.
اجرای موثر شامل ایجاد، به روز رسانی منظم، و اجرای قوانین در سطوح ملی، شهری و محلی است که عوامل خطر ذکر شده در بالا را مورد توجه قرار می دهد. همچنین شامل تعریف مجازات های مناسب می باشد.
پیشگیری
می توان از صدمات ترافیکی جاده جلوگیری کرد.
دولت ها باید برای رسیدگی به ایمنی جاده ها به شیوه ای جامع اقدام کنند.
این امر مستلزم مشارکت چندین بخش مانند حمل و نقل، پلیس، بهداشت و آموزش و همچنین بخش خصوصی و سازمان های جامعه مدنی است.
این نیاز به اقداماتی دارد که ایمنی جاده ها، وسایل نقلیه و همه کاربران جاده را مورد توجه قرار دهد.
مداخلات مؤثر شامل طراحی زیرساختهای ایمنتر و ترکیب ویژگیهای ایمنی راه در برنامهریزی کاربری و حملونقل، بهبود ویژگیهای ایمنی وسایل نقلیه است.
افزایش مراقبت های پس از تصادف برای قربانیان تصادفات جاده ای؛ تنظیم و اجرای قوانین مربوط به خطرات کلیدی و افزایش آگاهی عمومی.
پاسخ سازمان بهداشت جهانی
سازمان بهداشت جهانی با کشورهای عضو و شرکای خود در بخشهای مختلف برای حمایت از ارزیابی، اجرا و برنامهریزی ایمنی راه کار میکند.
سازمان بهداشت جهانی به عنوان آژانس اصلی ایمنی راه در سازمان ملل متحد، با حمایت از ایمنی جاده در بالاترین سطوح، گردآوری و به اشتراک گذاری شیوه های خوب و افزایش آگاهی در مورد ایمنی جاده، نقشی کلیدی در هدایت تلاش های جهانی ایفا می کند.
سازمان بهداشت جهانی به عنوان دبیرخانه دهه اقدام سازمان ملل متحد برای ایمنی راه 2021-2030 عمل می کند که هدف آن کاهش مرگ و میر و جراحات ناشی از ترافیک جادهای تا سال 2030 حداقل 50 درصد است و تهیه گزارش وضعیت جهانی برای پیگیری پیشرفت و ارائه کمک های فنی.
سازمان بهداشت جهانی ریاست مکانیسم همکاری ایمنی جادهای سازمان ملل را بر عهده دارد و با شرکای کلیدی، رویدادهای حمایتی برجسته مانند هفتههای ایمنی جادهای سازمان ملل و روز جهانی یادبود قربانیان ترافیک جادهای را سازماندهی و میزبانی میکند.
سازمان بهداشت جهانی با کشورها جهت فراهم کردن حمایت فنی مشارکت میکند.
برای مثال، سازمان بهداشت جهانی اخیرا با بنیاد جهانی ایمنی راههای بلومبرگ The Bloomberg Philanthropies Initiative for Global Road Safety (BIGRS) جهت مرگها و آسیبهای ناشی از حوادث ترافیکی برای کشورهای کم درآمد و با درآمد متوسط همکاری میکند.
ابتکار بلومبرگ برای ایمنی جادههای جهانی (BIGRS) یک برنامه چندکشوری است که هدف آن کاهش تلفات و آسیبهای ناشی از تصادفات جادهای در کشورهای با درآمد پایین و متوسط است.
این ابتکار توسط بنیاد بلومبرگ حمایت میشود و در سال 2020 فاز سوم خود را آغاز کرد که تا سال 2025 ادامه خواهد داشت.
اهداف برنامه
فعالیتها و رویکردها
برنامه بلومبرگ برای ایمنی جادههای جهانی بر روی چندین حوزه کلیدی متمرکز است:
دستاوردها
از زمان آغاز این ابتکار در سال 2007، پیشبینی میشود که اقدامات انجام شده تا سال 2030 نزدیک به 312000 زندگی را نجات دهد.
همچنین این برنامه به آموزش بیش از 125000 حرفهای در زمینه استراتژیهای ایمنی جاده کمک کرده است.
نتیجهگیری
ابتکار بلومبرگ برای ایمنی جادههای جهانی به عنوان یک تلاش بینالمللی برای کاهش تلفات جادهای شناخته میشود که با همکاری دولتها و سازمانهای بینالمللی به دنبال ایجاد تغییرات مثبت در ایمنی جادهها است.
سرعتگیرها از جمله ابزارهای مهم کاهش سرعت ترافیک هستند که به منظور کاهش سرعت وسایل نقلیه و افزایش ایمنی در جادهها طراحی شدهاند.
در ادامه، به بررسی جزئیات مربوط به سرعتگیرها به سانتیمتر میپردازیم:
جنبه |
جزئیات |
تعریف |
سرعتگیرها بخشهای بلندی از جاده هستند که رانندگان را مجبور به کاهش سرعت میکنند و ایمنی عابران پیاده را افزایش میدهند. |
هدف |
مدیریت و تعدیل سرعت وسایل نقلیه، به ویژه در مناطقی با ترافیک عابر پیاده بالا. |
طراحی |
معمولاً دارای شکل گرد و به عرض جاده هستند و ارتفاع آنها ۷.۵ تا ۱۰ سانتیمتر است. |
مواد سازنده |
معمولاً از آسفالت، بتن، لاستیک یا پلاستیکهای با کیفیت بالا برای دوام و انعطافپذیری ساخته میشوند. |
مکانها |
در مناطق مسکونی، اطراف مدارس، پارکینگها و مناطق تجاری برای اطمینان از ایمنی استفاده میشوند. |
انواع سرعتگیرها
مزایای سرعتگیرها
نتیجهگیری
سرعتگیرها نقش مهمی در مدیریت ترافیک و ایمنی جادهها ایفا میکنند.
با فهم انواع، مزایا و کاربردهای مناسب آنها، میتوانیم محیطهای جادهای ایمنتر برای رانندگان و عابران پیاده ایجاد کنیم.
استانداردهای سرعتگیرهای جاده
سرعتگیرها به عنوان ابزارهای مهمی برای کنترل سرعت وسایل نقلیه و افزایش ایمنی در جادهها طراحی شدهاند.
در ادامه، به بررسی استانداردها و قوانین مربوط به نصب سرعتگیرها میپردازیم.
جنبه |
جزئیات |
حداکثر ارتفاع |
حداکثر ارتفاع سرعتگیر نباید بیشتر از ۳۰ سانتیمتر باشد. |
مکان مناسب نصب |
سرعتگیرها باید در مکانهایی که حداکثر سرعت وسایل نقلیه ۱۵ کیلومتر بر ساعت باشد نصب شوند. |
ابعاد سرعتگیر |
برای سرعتهای مختلف، ابعاد و طراحی سرعتگیرها متفاوت است. به عنوان مثال، سرعتکاه سینوسی دارای عرض ۹.۵ متر و حداکثر ارتفاع ۹۵ میلیمتر است. |
نصب تابلو هشدار |
در صورت عدم رویت سرعتگیر، نصب تابلو اخطاری در دو سمت مسیر توصیه میشود. |
نوع مواد سازنده |
سرعتگیرها میتوانند از مواد مختلفی مانند آسفالت، لاستیک و پلاستیک ساخته شوند. |
مکانیابی صحیح |
مکانیابی و نصب باید با توجه به نوع جاده (شهرستانی، آزادراه، یا بزرگراه) انجام شود. |
انواع سرعتگیرها
منبع:
Road traffic injuries. 13 December 2023. Available online at: https://www. who. int/news-room/fact-sheets/detail/road-traffic-injuries#:~:text=Overview,with%20many%20incurring%20a%20disability